Hán học danh ngôn về hành động

 

Việc đã thành, không nên nói lại. Việc nhất định xảy ra, không nên can ngăn. Việc đã qua, không nên trách. 

成事不说，遂事不谏，既往不咎。
Thành sự bất thuyết, toại sự bất gián, ký vãng bất cữu. 

Khổng Tử

 

~*~

Học cho rộng, hỏi cho kỹ, nghĩ cho cẩn thận, phân biệt cho rõ, làm cho hết sức.

Khổng Tử

 

~*~

Nếu danh không chính thì lời nói không thuận lí; lời nói không thuận thì sự việc không thành.

名不正则言不顺,言不顺则事不成。
Danh bất chính tắc ngôn bất thuận, ngôn bất thuận tắc sự bất thành.

Khổng Tử

 

~*~

Kẻ khéo làm tướng thì không hung hăng. Kẻ khéo học chiến đấu thì không tức giận. Đã khéo học thì phải kiên nhẫn.

Lão Tử

 

~*~

Cha con cùng lòng thì đất cũng hóa ra vàng, anh em cùng sức thì đá cũng thành ra ngọc.

Cổ Ngạn

 

~*~

Tìm cái sâu sắc chớ sa vào cái viển vông, tìm cái lạ thì đừng thành kỳ cục.

Tô Đông Pha

 

~*~

Đường tuy ngắn, không đi không đến. Việc tuy nhỏ không làm không nên.

Tuân Tử

 

~*~

Sáng tạo cơ hội là kẻ dũng. Chờ đợi cơ hội là kẻ ngu.

创造机会的人是勇者。等待机会的人是愚者。
Sáng tạo ky hội đích nhân thị dũng giả. Đẳng đãi ky hội đích nhân thị ngu giả.

Khuyết danh

 

~*~

Hai chữ “lần lữa” đủ hại một đời.

Cổ Ngữ

 

~*~

Người đến trước được làm vua, người đến sau phải nhận thua làm thần. Chớ nói anh đi sớm, còn người đi sớm hơn.

先到位為 君，後 到為臣。莫道君行早，更有早行人。 
Tiên đáo vi quân, hậu đáo vi thần. Mạc đạo quân hành tảo, cánh hữu tảo hành nhân.

Tăng Quảng Hiền Văn

 

~*~

Không có việc, chớ nên sinh vệc; có việc, chớ nên sợ việc. 

Tôn Hạ Phong

 

~*~

Cách xử sự của người quân tử không nhất định phải như vầy mới được, không nhất định như kia là không được, cứ hợp nghĩa thì làm. 

君子之於天下也，无适也，无莫也，义之与比。 
Quân tử chi ư thiên hạ dã, vô đích dã, vô mạc dã, nghĩa chi dự bỉ. 

Khổng Tử

 

~*~

Người quân tử hành sự phải giống như nước, ngăn nó ở lại trên núi cũng được, vung nó văng lên khỏi trán cũng được; vuông được, tròn được, biến hóa theo hình. Nên người quân tử có thể mềm mà không yếu, mạnh mà không cứng, cũng giống như nước. Trong thiên hạ còn có gì mềm yếu hơn nước, vậy nên mềm yếu thắng cứng mạnh. 

君子為善若水, 擁之可以在山, 激之可以過顙能方能圓, 委曲隨形. 故君 子能柔而不弱, 能強而不剛, 如水之性也. 天下柔弱莫過於水, 是以柔弱勝剛強.
Quân tử vi thiện nhược thủy, ủng chi khả dĩ tại sơn, kích chi khả dĩ quá tảng năng phương năng viên, ủy khúc tùy hình. Cố quân tử năng nhu nhi bất nhược, năng cường nhi bất cương, như thủy chi tính dã. Thiên hạ nhu nhược mạc quá vu thủy, thị dĩ nhu nhược thắng cương cường.

Lão Tử

 

~*~

Biết được mục đích cần đạt đến sau đó mới có thể kiên định. Định rồi sau mới yên ổn. Yên ồn rồi sau mới có thể an tâm. An tâm rồi sau mới có thể suy nghĩ. Suy nghĩ rồi sau mới đạt thành. 

知止而後有定，定而後能靜，靜而後能安，安而後能慮，慮而後能得。
Tri chỉ nhi hậu hữu định, định nhi hậu năng tĩnh, Tĩnh nhi hậu năng an, an nhi hậu năng lự, lự nhi hậu năng đắc. 

Lễ Ký

 

~*~

Thời gian đáng tiếc nuối, như nước trôi đi mất.

光陰可惜, 譬諸逝水。
Quang âm khả tích, thí chư thệ thuỷ.

Nhan Thị Gia Huấn

~*~

Có ruộng mà chẳng biết cày
Có kho mà chẳng có đầy bầy ra,
Có sách mà chẳng giở tra
Cháu con ngu dốt để mà người chê,
Như kho trống rỗng chẳng nề
Những năm thiều thốn lấy gì mà ăn,
Cháu con ngu dốt không răn
Vì không lễ nghĩa làm căn để rèn.

有田不耕，倉廪空虛
有書不教，子孫頑愚
倉廪空兮，歲時乏食
子孫愚兮，禮義全無
Hữu điền bất canh, thương lẫm không hư
Hữu thư bất giáo, tử tôn ngoan ngu
Thương lẫm không hề, tuế thì phạp thực
Tử tôn ngu hề, lễ nghĩa toàn vô

Minh Đạo Gia Huấn

 

~*~

Sinh tài có đạo lớn: Sinh ra nhiều lắm, ăn tiêu ít; làm ra mau chóng, tiêu dụng từ từ, ắt của cải dồi dào sung túc. 

生財有大道。生之者眾, 食之者寡, 為之者疾, 用之者舒, 則財恆足矣。
Sinh tài hữu đại đạo. Sinh chi giả chúng, thực chi giả quả, vi chi giả tật, dụng chi giả thư, tắc tài hằng túc hĩ. 

Lễ Ký

 

~*~

Nghe lời nói mà còn phải xem việc làm nữa.

聽其言而觀其行。
Thính kì ngôn nhi quan kì hạnh. 

Luận Ngữ

 

~*~

Dòng nước chảy luôn thì không thối, then cửa đẩy luôn thì không mọt. 

Lã Thị Xuân Thu

 4 người thích      Thích

~*~

Người đại trượng phu đau lòng việc nước, nên thung dung, trầm tĩnh, để mà lo toan.

Lục Triều Sử Luân